Longyearbyen og snøskreda

Atter må nokon evakuerast frå Nybyen grunna snøskred-risiko, fortel Svalbardposten den 10. januar 2025. Byen sitt forhold til skred de siste tretti åra har pendla mellom å gløyme risikoen, så truleg å overdrive han, til sist å synes passivt kva gjeld Nybyen. 

Tapt kunnskap

Enno ut Svalbard Samfunnsdrift si levetid fortalde stakar ovanfor spisshusa om snødjupna. Informasjonen om skred-risikoen og stakar blei borte med personane som visste. Eit opplegg utan over-personlege sikringar svikta. Merksemda på skred som kunne råka byen blei borte.

Sysselmeistaren på synfaring, og folk den formiddagen det dødbringande skredet gjekk i 2015, tolka ikkje den oppbulande forma av vindfrakta snø som ei masse i kryp. Skredet i 2017 lausna under Sukkertoppen ein stad ingen hadde venta.

For mykje av det gode?

I ettertid kom opp fokksnøgjerdet på nordre skulder til Sukkertoppen. Fokksnø frå aust skal bli liggjande i le ovafor skråninga. Ein diger, imponerande og pen fangvoll er bygget. Til overmål er snøstøttar forankra i frossen berg i lia opp til Sukkertoppen. Ein elles uvanleg dobbelsikring som får utanlandsk fagmiljø til å spekulere i norske olje-pengar på kostnad av det globale klimaet.

Risikoen for sørpeskred i Vannledningsdalen er redusert ved fang-kjettinger. Det sparer landskapet for svært synlege vollar som Longyearbyen lokalstyre og NVE lenge hadde tviholdt på. 

Stebarnet Nybyen

Nybyen, ei kulturhistorisk perle halden ved like ved å brukast, har summarisk vore rekna tyngt med relativt stor skred-risiko. Den har Longyearbyen lokalstyre revidert til å vere mindre, truleg teken omsyn til topografien. Jamvel finst ein rest-risiko. Eit snøfokkgjerde kunne gjere han enda mindre, halde attende snø på platået av Gruvefjellet. Då vil ein ytterst sjelden eller aldri måtte evakuere Nybyen.

Eit gjerde er eit inngrep i naturen. Formålet å halde snø borte frå å bli til skavlar og skred inneber å dyrke ei snøfonn på platået. Eit privat framlegg om fokksnøgjerde seiast å ha venta på løyve frå Longyearbyen lokalstyre i snart to år. Etter å ha sikra sentrum synes iveren etter å sikre mot skred noko lamma i dette tilfellet.

Claudia, Adam og Alberto må midlertidig ut av Nybyen

– Man må være klar over at evakueringer kan skje

Vurderer fortløpende om flere bygg bør evakueres

– Klarer ikke å sikre oss ut av dette